วัดอุมังคละนาเรียง อ.ร่องคำ จ.กาฬสินธุ์
     สิมโบราณสร้างประมาณปี พ.ศ. ๒๓๑๐ รูปแบบสถาปัตยกรรมสิม สิมเป็นสิมทึบ เสาไม้ก่ออิฐถือปูน หลังคาจั๋วทรงไทย มุงด้วยสังกะสี มีหลังคาปีกนก ยื่นออกมาเพื่อบังผนังด้านข้างซึ่งมีร่องรอยการเขียนฮูปแต้มด้านนอกโดยรอบ ดูแล้วน่าจะเป็นเรื่องมหาเวสสันดรชาดก น่าจะเขียนขึ้นภายหลัง เพราะผนังด้านนอกและด้านในต่างกัน ผนังด้านนอกน่าจะฉาบและเตรียมพื้นเพื่อเขียนฮูปแต้ม ลายกรอบรูปนั้นก็ยังถือว่าใหม่อยู่ ฝีมือชั้นครู ไม่ใช่ชาวบ้านทั่วไป สังเกตุจากการวางองค์ประกอบเรื่อง การตัดเส้น การวาดสัดส่วนร่างกาย หน้า มือ ตัดเส้นได้สวยงาม

สิ่งที่น่าสนใจ
     ๑. อุปมง สร้างเมื่อประมาณปีพ.ศ. ๒๓๑๐ เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์เป็นที่เคารพสักการะของชาวอำเภอร่องคำและใกล้เคียง สร้างขึ้นเพื่อบรรจุอัฐิของหลวงปู่วิสาขา หรือพระยาคูหลักคำเจ้าอาวาสองค์แรก อพยพหนีภัยสงครามมาจกเมืองเวียงจันทร์ ซึ่งครองวัดนี้อยู่ประมาณ ๔๔ ปี และต่อมาเมื่อปี ๒๕๓๘ พระครูสุพจน์วรคุณ เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบันพร้อมกับชาวบ้านได้สร้างเจดีย์ทรงสี่เหลี่ยมซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมแบบเดียวกันกับพระธาตุพนม จังหสัดนครพนมครอบอุปมงไว้
     ๒. พระแก้วมรกต เป็นพระพุทธรูปที่มีอายุเก่าแก่นับกว่าร้อยปี เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาดหน้าตักกว้าง ๒ นิ้ว สูง ๕ นิ้ว องค์พระเป็นสีเขียวมรกต มีฐาน ๓ ชั้น ทำด้วยโลหะเงินเหมือนพระสมเด็จ เศียรทำด้วยทอง เป็นพระพุทธรูปที่หลวงปู่วิสาขา เจ้าอาวาสองค์แรกนำมาประดิษฐานไว้ที่วัดจนถึงปัจจุบัน ชาวบ้านได้ถือปฏิบัติกันมาคือ กำหนดเอาวันที่ ๓๑ ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันนมัสการองค์พระแก้วและพระธาตุเจดีย์หลวงปู่ (อุปมง)
     ๓. สิม สิมโบราณสร้างประมาณปีพ.ศ. ๒๓๑๐ สร้างด้วยอิฐถือปูน เสาไม้ หลังคาสังกะสีหน้าจั่วทำด้วยไม้ฉลุลายสวยงาม หน้าต่างไม้ ประตูทำด้วยไม้ ลงรักปิดทอง ภายในสิมมีพะพุทธรูปโบราณประดิษฐานอยู่

---

วัดอุมังคละนาเรียง      ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๐๐ ขนาด ๒๐x๔๐ เมตร มีพื้นที่ ๗ ไร่ ๒ งาน เจ้าอาวาสวัดอุมังคละนาเรียงองค์ปัจจุบัน พระครูสิริบุญญารักษ์ พระครูสัญญาบัตรเจ้าคณะตำบลชั้นโท อายุ ๗๘ พรรษา ๔๑ (ข้อมูล ณ เดือน พฤษภาคม ๒๕๕๕) ตำแหน่ง เจ้าคณะตำบลสามัคคี      จำนวนพระสงฆ์จำพรรษา พรรษากาล ๒๕๕๔ จำนวน 6 รูป ปัจจัยที่ทำให้ชาวบ้านเลื่อมใสศรัทธา : มีพระแก้วมรกตที่ชาวบ้านนับถือ สิ่งปลูกสร้างที่สำคัญภายในวัด ๑.อุโบสถ ๑ หลัง ๒.เจดีย์ ๑ องค์ ๓.อุโบสถหลังเก่าอายุประมาณ ๒๐๐ ปี ๑ หลัง ๔.กุฏิ ไม้ ๑ หลัง ซีเมนต์ ๑ หลัง ๕.ศาลาการเปรียญ ๒ หลัง ๖.อาคารเอนกประสงค์ ๑ หลัง สถานที่ตั้ง : บ้านนาเรียง ต.ร่องคำ อ.ร่องคำ จ.กาฬสินธุ์ ดูแผนที่ขนาดใหญ่ขึ้น

ถ่ายภาพเมื่อ : 10 มกราคม 2557 ประตูวัดอุมังคละนาเรียง บริเวณลานวัดอุมังคละนาเรียง ศาลาหรือหอแจก สถาปัตยกรรมไม้ ที่ยังหลงเหลืออยู่อีกมุมมอง ศาลาหรือหอแจก สถาปัตยกรรมไม้ ที่ยังหลงเหลืออยู่ อีกมุมมอง ศาลาหรือหอแจก สถาปัตยกรรมไม้ ที่ยังหลงเหลืออยู่ ศาลาหรือหอแจก สถาปัตยกรรมไม้ ที่ยังหลงเหลืออยู่ ศาลาหรือหอแจก สถาปัตยกรรมไม้แบบเก่า เจดีย์เป็นสถาปัตยกรรมแบบเดียวกันกับพระธาตุพนม สร้างคลอบอุปมง ซึ่ง ภายในบรรจุอัฐิเจ้าอาวาสองค์แรก ชาวบ้านเรียกว่า "เจดีย์หลวงปู่วิสาขา" สิมหลังใหม่ หอระฆังไม้ สร้างเมื่อ 23 ต.ค. พ.ศ. 2536 งบประมาณ 1,500.75 บาท โครงสร้างสิมทั้งหมด อีกมุม โครงสร้างสิมทั้งหมด อีกมุม โครงสร้างสิมทั้งหมด ด้านหลังสิม เป็นสิมทึบเข้าออกทางเดียว ด้านข้างสิม มีส่วนที่เป็นหลังคาปีกนก ยื่นออกมาเพื่อป้องกันฮูปแต้มด้านนอกสิม หลังคาจั๋วสิม มุงด้วยสังกะสี ประตูสิม บันไดทางขึ้น จะเห็นว่ามีเสา 1 ต้น อยู่ตรงกลางประตู ไม่แน่ใจว่า ทำไมช่างไม่ขยับ จัดวางช่องไฟให้เสาไม่ขวางประตู ประตูสิม ลงรักปิดทอง เหลือแต่ส่วนบน ลายลงรักปิดทอง รูปแบบเหมือนลอกเลียนหรือจำมาจาก เซี่ยวกาง (ทวารบาล) ของจีนมือถือหอกสามง่าม อีกมือจับเครายาวไว้ทรงเครื่องเต็ม ลายลงรักปิดทอง รูปแบบเหมือนลอกเลียนหรือจำมาจาก เซี่ยวกาง (ทวารบาล) ของจีนมือถือหอกสามง่าม อีกมือจับเครายาวไว้ทรงเครื่องเต็ม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ลายกรอบฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม ร่องรอยฮูปแต้ม บนผนังด้านนอกสิม โครงสร้างไม้กับปูน ตรงมุมหัวเสา ใบเสมาซ้อนกัน 3 ใบ โครงสร้างไม้ โดนพญาปลวกแทะเล็มอย่างอร่อย โครงสร้างกำแพงแก้วรอบสิม ฮางฮด รางสรงน้ำพระพุทธรูป โครงสร้างหลังคาและผนังด้านในสิม ผนังด้านในสิม น่าจะเป็นดินผสมยางบก มากกว่าจะเป็นปูน พระประธานโบราณภายในสิม บนฐานชุกชี มีพระโมคคัลลานะ พระพุทธเจ้าและพระสังกัจจายน์ พระโมคคัลลานะ พระสังกัจจายน์ พระโบราณข้างๆ ฐานชุกชี หน้าต่างด้านละ 2 ช่อง หลวงตาดำ จำวัดอยู่ในสิมนี้ครับ อายุท่านหกสิบกว่าพรรษา ท่านเห็นสิมนี้มาตั้งแต่เิกิด

---